با کاهش نور خورشید در روزهای پاییزی، ریتم طبیعی بدن دچار مشکل میشود، برای مثال ممکن است در برخی افراد سطح انرژی کاهش پیدا کند، ریتم خواب برهم میخورد و خلقوخو نیز تغییر کند. گرچه این واکنشها کاملاً طبیعی هستند؛ اما گاهی این تغییرات، فقط حالت فصلی ساده نیستند و اختلال افسردگی فصلی را نشان میدهند. افسردگی فصلی معمولا در پاییز شروع میشود و علائمی مثل خستگی شدید و کاهش تمرکز را به همراه دارد. در ادامه این مقاله همه اطلاعات ضروری درباره افسردگی فصلی، علائم، دلایل و روش درمان این اختلال را بررسی میکنیم.
افسردگی فصلی چیست؟
افسردگی فصلی (SAD) نوعی اختلال روحی است که اغلب در پاییز شروع میشود و در زمستان شدت میگیرد. این اختلال بهدلیل کاهش نور خورشید، کوتاه شدن روزها و تغییر آبوهوا بهوجود میآید و باعث بدخلق شدن، خستگی شدید و کاهش انرژی میشود.
توجه کنید که SAD فقط نوعی خستگی پاییزی (Autumn Fatigue) نیست و یک اختلال بهشمار میآید. بسیاری از افراد با شروع پاییز بیحوصله و خسته میشوند؛ اما این حالت با افسردگی فصلی فرق میکند. در ادامه تفاوت خستگی پاییزی، زمستانزدگی و افسردگی فصلی واقعی را بررسی میکنیم.
- خستگی پاییزی (Autumn Fatigue): این حالت واکنش طبیعی بدن به کاهش دما و نور خورشید است. در حالت خستگی پاییزی، فرد صبحها سختتر بیدار میشود و کمی بیانرژی است؛ اما این علائم خیلی خفیف هستند و مانع انجام کارهای روزمره نمیشوند.
- زمستانزدگی (Winter Blues): این حالت کمی شدیدتر از خستگی پاییزی است، اما مشکل پزشکی محسوب نمیشود.
- افسردگی فصلی (SAD): این حالت نوعی اختلال افسردگی بالینی محسوب میشود و علائم آن شدیدتر و طولانیتر از زمستانزدگی و خستگی پاییزی است. در واقع افسردگی فصلی مانع انجام کارهای روزمره میشود و معمولاً هر سال در پاییز و زمستان رخ میدهد.
اگر با شروع فصل پاییز خلقوخوی شما تغییر کرده است، کمی احساس خستگی میکنید و انجام کارهای روزمره برایتان دشوار است، باید برای تشخیص دقیق به دکتر مراجعه کنید. گاهی پزشک در این شرایط برای بهبود خلقوخو مکملهایی مثل سافت ژل cbd را تجویز میکند. این دارو در تنظیم حالتهای روحی و کاهش اضطراب بسیار موثر است. در ادامه علائم افسردگی فصلی پاییزی را بررسی میکنیم.
علائم افسردگی فصلی؛ بدخلقی، خستگی شدید و افزایش اشتها
نشانههای افسردگی فصلی فراتر از بیحوصلگی هستند؛ احساس ناامیدی، خستگی شدید، خواب بیشازحد، افزایش اشتها و کاهش تمرکز از رایجترین علائم افسردگی فصلی بهشمار میروند. این علائم تقریباً هر روز تکرار میشوند و در طول زمستان شدت میگیرند.
البته اگر سابقه افسردگی دارید، احتمال بروز علائم افسردگی فصلی در پاییز و زمستان بیشتر است. در این شرایط باید اسامی قرص های اعصاب و روان خود را با پزشک در میان بگذارید و زیر نظر دکتر متخصص برای بهبود علائم افسردگی فصلی، داروی مناسب مصرف کنید. در ادامه نشانههای افسردگی فصلی را بررسی میکنیم:
- بدخلقی، احساس غم یا ناامیدی
- خستگی شدید و کمبود انرژی حتی پس از خواب کافی
- خواب بیشازحد و سخت بیدار شدن از خواب
- افزایش اشتها، بهویژه میل شدید به کربوهیدرات و شیرینی
- کاهش تمرکز
- کارهایی که قبلاً شادیآور بودند، دیگر جذاب نیستند.
- کنارهگیری اجتماعی و تمایل به تنهایی
- احساس بیارزشی
توجه کنید که تشخیص افسردگی فصلی زمانی انجام میشود که علائم این اختلال در دورهای مشخص از سال (معمولاً پاییز و زمستان) بروز کنند و این الگو حداقل ۲ سال پیاپی تکرار شود. در این شرایط حمایت عاطفی و همدلی با فرد افسرده یکی از مهمترین قدمها برای بهتر شدن حال این افراد است.
دلایل افسردگی فصلی پاییزی؛ کاهش نور خورشید و افت سروتونین
با اینکه افسردگی فصلی در ماههای ابتدایی سال هم برای برخی افراد پیش میآید (افسردگی فصلی بهار و تابستانی)؛ اما SAD پاییزی رایجتر است و افراد بیشتری آن را تجربه میکنند. در ادامه دلیل این موضوع را بررسی میکنیم:
- کاهش نور خورشید: با شروع پاییز، ساعت روشنایی روز کمتر میشود. همین موضوع بر ریتم شبانهروزی بدن تاثیر میگذارد. این اختلال باعث افت انرژی، خواب بیشازحد و تغییر خلقوخو خواهد شد.
- افت سطح سروتونین: کاهش نور خورشید سطح سروتونین را پایین میآورد. سروتونین یکی از مهمترین مواد شیمیایی مغز برای احساس شادی و آرامش است.
- افزایش ملاتونین: بدن در روزهای کوتاه و تاریک پاییزی، ملاتونین (هورمون خواب) بیشتری ترشح میکنند.
- کمبود ویتامین دی: نور خورشید یکی از مهمترین منابع تولید ویتامین D در بدن است. با کاهش نور در پاییز، سطح ویتامین D پایین میآید و این موضوع روی انرژی و سطح سروتونین اثر منفی میگذارد.
علاوهبر همه این موارد، گاهی افراد بهصورت ناخودآگاه با نزدیک شدن به فصل پاییز و سرد شدن هوا، منتظر حال و خلقوخوی بد هستند. همین نگرانی، استرس و افکار منفی به تشدید علائم افسردگی پاییزی کمک میکنند.
درمان افسردگی فصلی؛ نوردرمانی و رواندرمانی
موثرترین روشهای درمان افسردگی فصلی نوردرمانی، رواندرمانی، تغییر سبک زندگی و مصرف دارو است. بهکارگیری درست این روشها در مدتی کوتاه علائم افسردگی فصلی را کاهش میدهند و فرد کمکم به حالت عادی باز میگردد. در ادامه روشهای درمان افسردگی فصلی را بررسی میکنیم:
- نوردرمانی: در این روش درمانی فرد باید هر روز صبح ۱۵ الی ۳۰ دقیقه در مقابل لامپ مخصوص بنشیند تا کمبود نور بدن جبران شود.
- رواندرمانی: رواندرمانی در شناخت افکار منفی مرتبط با فصلهای سرد به بیماران کمک میکند. همچنین ارائه راهکارهای عملی برای افزایش انرژی به آنها را نیز دربرخواهد داشت.
- دارودرمانی: گاهی پزشک برای درمان افسردگی پاییزی شدید، داروهای ضدافسردگی تجویز میکند. این داروها سطح سروتونین را تنظیم کرده و باعث بهبود خلقوخو میشوند.
- تغییر سبک زندگی: قدم زدن در آفتاب، نشستن کنار پنجره یا استفاده از پردههای نازک برای افزایش نور خانه به بهبود علائم افسردگی فصلی کمک میکنند. همچنین ورزش منظم و فعالیتهای سبک باعث افزایش انرژی و کاهش بدخلقی میشوند.
اگر فکر میکنید دچار افسردگی فصلی شدهاید، باید برای درمان به پزشک مراجعه کنید تا از شدت گرفتن این بیماری در زمستان جلوگیری شود. بنابراین از خوددرمانی پرهیز کنید و حتماً پروسه درمان را زیر نظر پزشک پیش ببرید.
افسردگی فصلی؛ نوعی اختلال قابلکنترل زیر نظر پزشک با مصرف دارو
در مجموع، افسردگی فصلی پاییزی واکنش ساده بدن به تغییر فصل نیست؛ بلکه در دسته اختلالهای افسردگی واقعی قرار میگیرد. این اختلال بهدلیل کاهش نور خورشید و برهم خوردن ریتم طبیعی بدن بهوجود میآید و باعث کاهش انرژی، خواب بیشازحد و تغییر خلقوخو میشود. اگر نشانههای بیماری را در خودتان مشاهده کردهاید، باید حتماً برای درمان زیر نظر پزشک اقدام کنید.
پزشک معمولا برای درمان افسردگی فصلی، داروهای بهبود خلقوخو تجویز میکند. شرکت آدوراطب با بیش از ۱۵ سال سابقه فعالیت بهعنوان پخش سراسری گروه کوبل دارو، نقشی بسیار مهم در دسترسی افراد جامعه به داروهای مدنظرشان ایفا میکند. این شرکت داروهای برندهای معتبری مانند نستله و روش را به سراسر کشور توزیع میکند.
این مطلب تبلیغاتی است و محتوای آن توسط سفارش دهنده تهیه شده و کلینیک روانشناسی انتخاب نو مسئولیتی درباره آن ندارد.
دیدگاه خود را بنویسید