بین طلاق و آسیب های روانی فرزندان رابطه ی عمیقی وجود دارد و باید قبول کرد که طلاق و جدایی اثرات نا مطلوب بر روی کودکان می گذارد . بررسی کودکانی که والدین آن ها از هم جدا شده اند نشان می دهد که آسیب های روانی وارد شده به این کودکان و نوجوانان شدید است . پژوهش های مختلف نشان می دهد که در بیشتر آسیب های اجتماعی رد پایی از فرزندان طلاق به چشم می خورد . مشاور قبل ازدواج بر تاثیرات مختلف طلاق بر سلامت روان این افراد مهر تایید می زند . طلاق والدین به منزله ی از بین رفتن چتر امنیتی فرزندان به شمار می رود که می تواند بر سلامت اجتماعی و روانی آن ها تاثیر بگذارد . البته گاهی گسستن این پیوند به منزله ی پایان دادن به برخی مشکلات است . مشکلاتی همچون مشاهده دائم نزاع های پدر و مادر ، رهایی فرزند از برخی آسیب ها که در خانواده والد با برخی آسیب ها ممکن است مشاهده کند .

آثار طلاق بر فرزندان چیست ؟

آثار و عوارض طلاق از آن جهت مهم است که می تواند زمینه ساز بروز بسیاری از اختلالات رفتاری ، روحی و روانی باشد و زندگی فردی و اجتماعی آتی آنان را به مخاطره اندازد . بروز افسردگی در کودکان و نوجوانان ، اضطراب ، پرخاشگری و عصیان در نوجوانان ، حسادت ، سوءظن و بد بینی نسبت به دیگران ، فرار از منزل ، ترک تحصیل و افت تحصیلی ، بزهکاری و کج روی های اجتماعی ، ازدواج زود رس برای دختران ، ضعف اعتماد به نفس ، اختلال هویت ، اعتیاد ، فقر ، ضعف سلامت جسمانی و روانی مانند بی خوابی ، بی اشتهایی ، سوء تغذیه ، پرخوری عصبی و .... احساس درماندگی و سر خوردگی ، تجربه عقده حقارت ناشی از عدم دسترسی به محیط گرم و عاطفی خانوادگی در مقایسه با دیگران و درونی سازی عقده های منفی و ضد اجتماعی ، انزوای اجتماعی ، گرایش به انواع انحرافات اجتماعی به جهت ضعف کنترل رفتاری و اخلاقی به وسیله ی والدین ، اجتماع ستیزی و دیگر آزاری و بروز انواع خشونت های اجتماعی است . 

طبق نظر تلفن روانشناس 24 ساعته طلاق و جدایی والدین از عمده ترین علل بیماری های روانی در کودکان است . یکی از اختلالات رایج در کودکان پرخاشگری ناشی از طلاق والدین می باشد . طلاق پدر و مادر کودک را به اختلال رفتاری و عاطفی دچار می کند ، در مواردی قدرت اراده را نیز از او می گیرد و او را پریشان می کند . 

به نا بر تحقیقات انجام شده در مطب روانشناسی کودکان پس از طلاق به ناراحتی و نگرانی گوناگون دچار می شوند که عبارت است از :

  1. احساس می کند که والد نقش عمدی و جدی در جا گذاشتن آن ها داشته است . 
  2. احساس تنفر به آن ها دست می دهد و ممکن است داستان هایی درباره والد غایب درست کنند .
  3. زمانی که در کنار یکی از والدین می مانند برای دیگری دلتنگ می شوند . 
  4. ممکن است از درد های مزمن یا سردرد شکایت کنند .
  5. هر ناراحتی یا غمی را انکار می کنند و ادعا می کنند که همه چیز خوب است .
  6. ممکن است از الگو های ناسالم مثل دروغ ، دزدی و پرخاشگری تقلید کنند . 
  7. برای طرفداری کردن از یکی از والدین با دیگری مبارزه می کنند .
  8. میل شدیدی دارند که والدین را دوباره به هم پیوند دهند . 

تفاوت های سنی در واکنش جدایی والدین چیست ؟

طبق نظر مشاوران مراکز مشاوره طلاق کودکان نسبت به طلاق والدین خود واکنش های متفاوتی نشان می دهند و بر اساس سن و سطح رشدشان متفاوت است . که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم . 

نوزادان و کودکان پیش دبستانی :

در مقایسه با بچه های سنین بالاتر ، این کودکان آسیب پذیر تر هستند و در مقابل طرد شدن از والدین خود نگران هستند زیرا در این سنین دلبستگی بیشتری همراه است و به همین دلیل واکنش شدید تری از خود نشان می دهند  .

کودکان سنین مدرسه :

کودکان در این سنین خود محور هستند و در نتیجه خود را مسئول طلاق والدین خود می دانند و از این امر رنج می برند .

نونهالان :

در سنین 12 تا 14 سالگی نسبت به طلاق والدین خود اضطراب ، نگرانی و بی اعتمادی نشان می دهند . 

نوجوانان :

نوجوانان معمولا در این سنین در مقابل طلاق والدین خود از خود خشم نشان می دهند . 

در حالن کلی می توان گفت که بچه های سنین پیش دبستانی بیشتر در معرض تاثیرات منفی هستند . کودکان در این سنین دچار کابوس می شوند و بازی های آن ها حالت افسردگی دارد و شب ادراری و احساس گناه نیز در آن ها وجود دارد . از تجربه های دیگری که می توان به آن اشاره کرد این است که فرزندان در نتیجه ی جدایی و طلاق پدر و مادرشان احساس تنهایی و متفاوت بودن از کودکان دیگر را تجربه می کنند . پرسش هایی که کودکان از خود در این دوران می پرسند این است که آیا من باعث جدایی پدر و مادرم شده ام ، آیا مرا نیز رها خواهند کرد ؟ و چه کسی از من مراقبت خواهد کرد ؟ در صورت لزوم طلاق باید فرزندان خود را نسبت به موضوع طلاق آگاه کرد تا از بروز بسیاری مشکلات جلوگیری شود .