حل مسئله به توانایی خانواده برای حل مشکلات اشاره دارد و موجب حفظ عملکرد موثر خانواده می شود. مشکلات خانوادگی مسائلی است که یکپارچگی و بسیاری از عوامل دیگر در خانواده را با خطر مواجه می کند و ممکن است که برخی از مشکلات در خانواده حل نشده باقی بماند و این به نوبه ی خود دردسرهایی را برای افراد به همراه خواهد داشت و از طرفی زمانی که افراد در خانواده مشکلاتشان را حل می کنند خانواده موفقی خواهند بود و از طرفی نا توانی در حل مشکلات در خانواده عملکرد نا کافی و نا موفق بودن خانواده را به همراه خواهد داشت.

طبق نظر بهترین روانشناس مشکلات خانواده شمال مشکلات ابزاری و مشکلات عطفی است. مشکلات ابزاری به مشکلات روزمره مانند مدیریت مالی، تامین غذا، مسکن و .... مربوط می شود و مشکلات عاطفی به مسائل هیجانی و احساسی مانند خشم و افسردگی مربوط می شود. خانواده هایی که با مشکلات ابزاری مواجه هستند به ندرت می توانند که با مشکلات عاطفی برخورد کنند و خانواده هایی که مشکلات عاطفی دارند ممکن است بتوانند که به اندازه کافی مشکلات ابزاری را حل کنند. 

مک مستر برای حل مسئله چه راه حلی ارائه می دهد؟

مک مستر مراحل هفتگانه را برای حل مسئله موثر تعریف می کند. که در ادامه با این 7 مرحله اشاره می کنیم.

1.تعریف مشکل:

این مرحله شامل مواردی است که در ادامه مطرح می کنیم این که چه کسی مشکل را تشخیص داده است و آیا این رفتار مشکل ساز از الگوی خاصی تبعیت می کند؟ آیا این مشکل ابزاری است یا عاطفی؟ 

2. ارتباط:

این که افراد خانواده باید درمورد مشکل مورد نظر با همدیگر صحبت کنند و ارتباط کلامی و شفاف و مستقیمی را در این زمینه مطرح سازند تا بتوانند مشکل مورد نظر را بشناسند و برای حل آن تلاش کنند. برقراری ارتباط و گفتگو یکی از موارد بسیار مهم در هر خانواده و ازدواجی است.

3.در نظر گرفتن راه حل های مختلف:

طبق نظر مشاوران خانواده در این مرحله افراد لازم است که راه حل های متنوعی را پیشنهاد دهند و هر کدام از آن ها را اجرا کنند تا که ببینند کدام یک از آن ها عملکرد بهتری را ایجاد می کند و باعث می شود که مشکل مورد نظر حل شود. اگر که افراد در این مرحله نتوانند راه حل های متنوعی را داشته باشند و محدود باشند در این مرحله با مشکل مواجه خواهند شد.

4.تصمیم گیری در مورد یکی از راه حل ها:

در این مرحله افراد خانواده تصمیم می گیرند که کدام یک از راه حل های گفته شده را انتخاب کنند و برای داشتن عملکرد بهتر اجرا کنند.

5.اقدام بر اساس تصمیم:

در این مرحله مشخص می شود که تا چه اندازه اعضای خانواده به راه حلی که انتخاب کرده اند عمل می کنند. با آن که ممکن است اعضای خانواده ممکن است تصمیماتی بگیرند ولی احتمال دارد که به هیچ یک از آن ها عمل نکنند و یا قدام آن ها خیلی محدود باشد و یا آن که کامل به آن عمل کنند. 

نظارت بر اقدام:

در این مرحله افراد توجه دارند که آیا تصمیماتی که در مورد آن ها به توافق رسیده اند در حال انجام است یا آن که کنار گذاشته شده است. 

ارزیابی اثربخشی:

در این مرحله افراد خانواده به شناسایی این موضوع می پردازند که آیا اقدامی که انجام داده اند مناسب بوده است و تاثیر خوبی گذاشته است و آیا موفقیتی که می خواستند را به دست آورده اند و تجربه جدیدی به دست آورده اند؟ و آیا می توانند رفتار نا منایب را تشخیص دهند و عادت های مناسب را جایگزین نموده اند؟

عملکرد خانواده ها می تواند از بسیار موثر تا بی تاثیر باشد و خانواده هایی که عمبکرد بسیار موثری برای حل مسئله دارند خانواده هایی هستند که ممکن است تعداد کمی از مسائل خود را نتوانند حل کنند و در مقابل خانواده هایی که توانایی حل مسئله آن ها ضعیف است و حتی ممکن است مشکلاتشان را نتوانند تشخیص دهند  و هر چقدر که توانایی خانواده ضعیف تر باشد، حل مسئله نیز ضعیف تر خواهد بود . 

در حالت کلی بر اساس این دیدگاه می توان گفت که خانواده ای سالم است که مسائل حل نشده کمی دارد و این مشکلات تهدید جدی به رابطه نیست و چنین خانواده ای می تواند مشکلات خود را بر اساس موارد بالا حل کند و این خانواده ها می توانند تا حدی مشکلات ابزاری را حل کنند اگر چه مشکلات عاطفی ممکن است وجود داشته باشد ولی به اندازه زیاد دردسرساز نیست. بالاخره وجود مشکلات در هر خانواده ای طبیعی است و نمی توان از وجود آن غافل شد و یا انکار کرد و تنها چیزی که خانواده های سالم را از نا سالم جدا می کند توانایی حل مشکلات است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با کلینیک روانشناسی در ارتباط باشید.