تریکوتیلومانیا یا وسواس کندن مو اختلال مزمنی است که مشخصه ی آن کندن مکرر مو به خاطر تنش زیاد است و به مرور زمان باعث کاهش مو ها می شود و افراد دیگر نیز می توانند آن را ببینند . این اختلال مانند اختلال وسواس می باشد . از این جهت که قبل از کندن مو تنش بسیار زیادی وجود دارد و پس از کندن مو حالت تسکین تنش وجود دارد . 

علت اختلال کندن مو چیست ؟

اختلال مو شروع آن با موقعیت های پر استرس ارتباط دارد . آشفتگی در روابط مادر و کودک ، ترس از تنها ماندن و .... از عوامل مهم آن ذکر شده است . سوء مصرف مواد ممکن است پیدایش اختلال را بیشتر کند . طبق نظر مشاوران کلینیک افسردگی افسرده بودن به عنوان عوامل زمینه ساز معرفی شده است ولی این بیماران صفت شخصیتی یا اختلال شخصیتی خاصی ندارند .

در حالت کلی پیش از اقدام به کندن مو ، بیمار دچار حس فزاینده ای از تنش می شود و با کندن مو احساس رضایت با تسکین به وی دست می دهد . در این اختلال اکثر نقاط بدن درگیر می شود ولی کندن موهای سر از همه شایع تر است . ولی مناطق دیگیری از بدن نیز هستند که ممکن است درگیر باشد مانند پلک ها ، ریش ، ابرو ها و حتی زیر بغل . چند نوع کندن مو وجود دارد که که یکی از آن ها کندن متمرکز است و عمل عمدی می باشد برای کنترل تجربیات شخصی ناخوشایند مانند میل شدید ، حس های بدن مانند خارش و سوزش و فکر ها . در مقابل آن کندن خودکار خارج از آگاهی فرد می باشد و در فعالیت های انفرادی خود را نشان می دهد . اکثر بیماران هر دوی آن ها را دارند . وجه مشخصه ی آن وجود موهای کوتاه و شکسته در کنار مو های بلند و طبیعی در نواحی درگیر است . این کار برای افراد دردناک نیست و فقط با خارش و سوزش ممکن است که همراه باشد . موخواری یا در دهان گذاشتن مو ممکن است همراه کندن مو دیده شود  . طبق نظر روانشناس کلینیک روانشناسی انتخاب نو مو خواری عوارضی را برای انسان به همراه دارد مانند سوء تغذیه و انسداد روده . بیماران اغلب رفتار خود انکار می کنند و سعی می کنند طاسی ها را پنهان کنند .  آن ها کلاه می گذارند ، روسری می بندند ، کلاه گیس می گذارند ، لباس های آستین بلند می پوشند ، ابروهایشان را با مداد پر می کنند و یا موهای خود را به شکلی شانه می کنند که قسمت های خالی دیده نشود . کوبیدن سر ، جویدن ناخن ، خراشیدن و گاز زدن و حتی کندن پوست ممکن است که دیده شود . 

اختلال کندن مو از چه سنی بیشتر دیده می شود ؟

نوع وخیم تر و مزمن این اختلال در سن متوسط اوایل نوجوانی و بیشتر قبل از 17 سالگی می باشد . ولی در سنین بالاتر نیز ممکن است شروع شود .و در زنان بیشتر از مردان دیده می شود ولی از آن جایی که افراد از بیان کردن این اختلال خجالت می کشند شاید که آمار ها برعکس باشد . و افراد مبتلا بیشتر تک فرزند و یا فرزند اول خانواده هستند . نوع دیگر این اختلال در کودکی شروع می شود و در دختران و پسران میزان مبتلا شدن یکسان می باشد اگر در سنین کم مشاهده شود امکان درمان آن ساده خواهد بود زیرا که وخامت آن نسبت به دوران نوجوانی بیشتر است  ولی اگر با شروع دیر هنگام یعنی در بزرگسالی و نوجوانی همراه باشد احتمال مزمن شدن بیشتر می شود و در نتیجه دوره درمان نیز بیشتر خواهد بود .

ملاک های اساسی برای تشخیص این اختلال چیست ؟

در صورتی که فرد به طور مداوم موهای خود را بکند و در نتیجه ، بعضی از قسمت های سر یا اندام های او خالی شود . و فرد به طور مکرر تلاش می کند تا کندن موهای خود را کمتر کند و باعث می شود در عملکرد اجتماعی ، شغلی یا سایر جنبه های مهم زندگی ، رنج شخصی یا نابسامانی به وجود آید . علت این کندن به خاطر مشکل پزشکی و یا بیماری های پوستی نیست. 

درمان اختلال وسواس کندن مو چیست ؟

در مورد درمان این اختلال معمولا باید با همکاری همکاران کلینیک وسواس و متخصص پوست باشد و حتی ممکن است دارد درمانی و رواندرمانی هر دو با هم ترکیب شوند و برای آن از قرص های ضد افسردگی و ضد اضطراب از سوی روانپزشک تجویز شود . از درمان های روان درمانی می توان به رفتار درمانی ، کنترل خود ، حساسیت زدایی پنهان و وارونه سازی عادت استفاده کرد که به فرد آموزش داده می شود تا میل شدید به کندن مو را در خود بشناسد و این میل را به جیز دیگری معطوف کند . 

برای آگاهی از هر نوع اختلال نباید به طور نا آگاهانه تصمیم گرفت بلکه باید با لیست مشاوران مشورت کرده و تشخیص درست داده شود و شیوه های درمانی مناسب به فرد داده شود . از هر گونه مصرف دارو های بدون مشورت پزشک بسیار خطر ناک است و باید زیر نظر روانپزشک انجام شود .