خلقیات دوران دوران نوزادی می توانند نشانگر خلقیات فرد در ادوار بعدی زندگی کودکی ، نوجوانی یا حتی بزرگسالی باشد.طبق مطالعات مراکز روانشناسی به عبارتی خلقیات یک کودک آینه تمام نمای آینده اوست. بیشتر دانشمندان معتقدند خلق و خو ریشه ی ژنتیکی دارد و به همین دلیل همه ما باید درک کنیم که در مورد بسیاری از مسائل کاری از دست کودکان بر نمی اید. ویژگی های خلقی کودکان در همه جنبه های زندگی انسان مشهود است. در خانه، مدرسه، فروشگاه و ... البته نباید خلق و خو را که ریشه ی زیستی پایداری دارد با رفتار که امری گذرا و وابسته به شرایط و موقعیت های پیش آمده است یکی کنیم. مثلا هنگامی که کودکی در فروشگاه به دلیل نرسیدن به شکلات محبوب خود به شدت عصبانی می شود، لزوما خلق و خوی نا پسند خود را نمایش نمی گذارد. و او نیز مانند سایر کودکان به محرک های محیطی اطراف خود واکنش نشان می دهد. 

کودکان دشوار و آسان چیست؟

بر اساس مطالعات مرکز مشاوره ازدواج کودکان دشوار به واقع به کودکانی با خلق و خوی منفی هستند که به راحتی آرام نشده و از موقعیت های جدید می ترسند. بر خلاف، کودکان آسان آنانی هستند که خلق و خوی مثبتی داشته، به راحتی آرام شده و از موقعیت های جدید هراسی ندارند. 

خطرهای برخوردهای والدین:

یکی از خطرهایی که کودکان دشوار را تهدید می کند سوءبرخوردهای والدین است. هر چند والدین از این برخورد نادرست با فرزندان خویش رو بر می گردانند ولی گاه به دلیل نا آرامی ها و خواسته های بیش از حد، آن ها را تنبیه می کنند. در حقیقت این گروه از والدین، بد نیستند، این فرزندان دشوار آن ها هستند که مشکل ایجاد می کنند. کودکان دشوار گاه والدین صبور خود را به جایی می رسانند که به تنبیه متوسل می شوند. بر خلاف، کودکان آسان از از این خطر در امان بوده و والدین خود را به مرز عصبانیت نمی رسانند. برخی از بررسی ها نشان می دهند میان دشواری خلق  خوی کودک و سوء برخوردهای والدین ارتباط وجود دارد، ولی بررسی های دیگر این امر را ثابت نمی کنند. در این مورد دو مورد تاثیر گذار انتظارات والدین و ویژگی های محیط پرورش فرزند وجود دارد. 

انتظارات والدین:

چنانچه والدین انتظارات نا به جایی از فرزندان خود داشته باشند مثلا از آن ها بخواهند پخته تر از سن خود رفتار کرده یا هیچ گاه گریه و زاری نکنند، در آن صورت، خلق و خوی دشوار کودکان آن ها را به اعمال خشونت و تنبیه خواهد کشاند. ولی اگر والدین انتظارات به جایی از فرزندان خود داشته باشند و بدانند برخی از مشکلات رفتاری آن ها تعمدی نیست، کمتر از کوره به در شده و کمتر از روش های تنبیهی خشن استفاده می کنند . کودکان دشواری که والدین آن ها باورهای صحیحی نداند، بیش از سایر همتایان خود که والدینشان آگاه و فهمیده اند ، در معرض سوء برخورد و رفتار های نا مناسب قرار دارند. 

شرایط محیطی :

بر اساس مطالعات مرکز مشاوره خانواده شرایط محیطی هم می توانند نقش داشته باشد. والدینی که در پرورش فرزند دشوار خود از کمک های مالی یا اجتماعی بی بهره اند، ممکن است هر از گاهی کنترل خود را از دست بدهند و فرزندشان را تنبیه کنند. والدینی که از کمک و همراهی همسر و نزدیکان یا پرستار کودک برخوردارند، کمتر خشم و سرخورگی خود را بر سر کودکان دشوار خویش تخلیه می کنند. چنانچه این پشتیبانی از والدین دریغ شود، خلق و خوی دشوار کودک سوء برخوردهای آن ها را تشدید می کند.

اختلالات عاطفی و رفتاری:

پیامد منفی خلق و خوی دشوار که بیش از سایر پیامد ها مورد بررسی قرار گرفته است، همانا احتمال ابتلا به مشکلات عاطفی و رفتاری و سلوک است. دو گروه از اختلالات وجود دارد که یکی از آن ها اختلالات برون ساخت است و می توان به بیش فعالی، نقص توجه، زود انگیختگی، پرخاشگری و مخالفت ورزی و ... اشاره کرد و این مشکلات رفتاری چون به تعامل کودک ومحیط پیرامون بستگی دارد برون ساخت می گویند و بر خلاف، اختلالات درون ساخت درونی تر بوده و تشخیص آن ها برای مشاهده کننده عام دشوار است. معمولا این اختلالات را با مشکلات خلقی، افسردگی و اضطراب مرتبط می دانند. کودکان دشوار در معرض ابتلا به هر دو نوع اختلال درون ساخت و برون ساخت قرار دارند. 

طبق مطالعات مرکز مشاوره ازدواج کودکان دشوار از هنگامی که پا به جان می گذارند، بار فوق العاده ای را بر شکیبایی و مهارت های اجتماعی والدین  اطرافیان خود تحمیل می کنند. ممکن است والدین مهارت، آگاهی یا منابع محیطی لازم برای برخورد مناسب با نوزاد دشوار خود را نداشته باشند. در این صورت به دلیل برخوردهای نه چندان رضایت بخش خود، به روش های تربیتی منفی ، نا مناسب و نا کار آمد متوسل می شوند. نا کارآمدی والدین در برخورد صحیح با نیازهای نوزادشان، خوی دشوار نوزاد را بد تر و آن ها را درمانده تر می سازد. این چرخه ی معیوب ، بی وقفه ادامه یافته و در پایان به سوء برخوردهای والدین یا اختلالات رفتاری برون ساخت و درون ساخت در کودک منجر می شود. حال که والدین می توانند بخشی از چرخه ی مشکل باشند، پس به خوبی می توانند در حل مشکل کمک کنند. والدین با افزایش دانش خود در مورد روند طبیعی رشد کودکان، دیگر انتظارات نا به جایی از فرزندان خود نخواهند داشت. تنها یادآوری این نکته که برخی از کودکان خلق و خوی دشواری دارند، به والدین کمک می کند تا نگرش منفی خود را نسبت به فرزند دشوار خویش تغییر دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید با مراکز روانشناسی در ارتباط باشید.