نوجوانی به عنوان مقطعی زود گذر و حساس می باشد و دوران به پایان رسیدن کودکی و خارج شدن از آن و در مرحله ورود به دوران جوانی می باشد . در دوران نوجوانی تغییرات بسیاری از نظر خلق و خو ، ریسک پذیری ، طغیان و سرکشی و .. را می توان مشاهده کرد . دکتر روانشناس خوب مرکز روانشناسی بیان می کند که دوستی ، محبوبیت و پذیرش در میان گروه در این دوران با تغییراتی رو به رو است که به آن ها اشاره خواهیم کرد .

هویت ، روابط و بلوغ اجتماعی دوران نوجوانی چیست ؟

 طبق تحقیقات صورت گرفته در مرکز مشاوره فردی مهم ترین مرحله تکاملی نوجوان و جوان برای ورود به جرگه ی بالغین ، رشد و بلوغ اجتماعی می باشد . به طوری که فرد از محدوده ی خانواده ، همبازی و چند دوست پا فراتر گذاشته و توانایی این را به دست می آورد که بتواند با تمامی افراد و در شرایط مختلف به خوبی تعامل کرده و جایی در جامعه برای خود پیدا کند . از آن جایی که یکی از مهم ترین مولفه های موثر بر روابط بین فردی و اجتماعی توانایی در ابراز احساسات خود و نیز درک دیگران است لذا رشد اجتماعی همراه و در هم آمیخته با رشد و بلوغ احساسی عاطفی است و بارز ترین نمود چنین رشدی ، توانایی فرد در درک دیگران و نه ذهن خوانی است و این به این معنی است که فرد می تواند خود را جای طرف مقابل بگذارد و به قضایا و جهان از دریچه نگاه طرف مقابل بنگرد و به این ترتیب است که فرد می تواند یک رابطه درست عقلانی ، اخلاقی و انسانی با دیگران بر قرار کند .

نوجوانان چگونه با فشار های منفی همسالان برخورد کنند ؟

در اکثر موارد تاثیر و فشار همسالان و گروه های نوجوانان و جوانان مثبت و سازنده است مانند فراگیری مهارت های اجتماعی ، حل مسئله ، همکاری ، تقویت توانایی فرد در تصمیم گیری ، درک تفاوت ها ، سرگرمی و فعالیت های مثبت ، کشف توانایی های فردی ، افزایش احساس امنیت و ... اما در برخی نوارد ممکن است این فشار ها منفی و مخرب باشد مانند هنجار شکنی ، امتحان کردن مواد مخدر و اعتیاد آور ، اختلال در تحصیل و مطالعه ، رفتار های ضد اجتماعی ، برقراری روابط جنسی نادرست و ناسالم و ... می باشد .

از موارد مخرب دیگر می توان به پرخاشگری نوجوان اشاره کرد که تحت تاثیر مواردی نظیر تغییرات در هورمون ها و روابط خانوادگی و محیطی که در آن رشد می کند و همچنین تاثیر همسالان بر روی فرد می باشد زیرا نوجوانان برای آن که در گروه های خاصی قرار بگیرند باید یک سری آداب و رسوم و قواعد نا نوشته برای پذیرش فرد در میان جمع و یا اثبات خود ، فرد را بر این می دارد که تن به آن ها دهد . زمانی که نوجوان حرمت نفس پایینی داشته باشد و مهارت های اجتماعی را فرا نگرفته باشد و هنوز به رشد کافی ادراکی عقلانی نرسیده اند بیشتر صادق است که همه موارد گفته شده در ایجاد پرخاشگری نوجوان تاثیر دارد و این پرخاشگری در این دوران می تواند توانایی ارزیابی مسائل با ترازوی عقل و منطق و استدلال و با وزنه اخلاق و انسانیت نیستند و یا قدرت مخالفت و نه گفتن را نداشته باشند که در نتیجه آن خشم و پرخاشگری و بسیاری از مشکلات هیجانی دیگر را در پی خواهد داشت . 

راه حل های موثر برای کنار آمدن با مشکلات در نوجوانی :

افزایش دادن حرمت نفس :

اگرچه مورد توجه ، تایید ، تشویق قرار گرفتن حس خوشایندی بوده و می تواند به عنوان تقویت کننده باشد اما این مسئله زمانی صادق خواهد بود که آن عمل بر خلاف اصول و معیار های اخلاقی ارزشی فرد نباشد . در غیر این صورت حتی خود فرد در ضمیر نا خود آگاه از خود متنفر شده و حرمت نفس او را بیشتر تخریب می کند .

یاد گرفتن مهارت های اجتماعی :

اکثر نوجوانان و بسیاری از جوانان مشکل در بر قراری ارتباط ، ابراز وجود و نه گفتن دارند که خود مهارت منی و آموختنی می باشد بر اساس روانشناسی مشاوره ازدواج یاد گرفتن مهارت های ارتباطی در آینده و در امر ازدواج  و تشکیل خانواده و رابطه با همسر نقش مهمی را ایفا می کند . 

داشتن شجاعت : 

یکی از مسائل شایع و گاهی مسئله ساز در میان نوجوانان و جوانان موضوع دل و جرات داشتن و شجاعت است . یکی از ویژگی های روانی نوجوانان و گاهی جوانان تصور و خیال رویین تن بودن است و به همین خاطر این گروه از افراد در مقایسه با سایر افراد خطر پذیری بیشتری دارند . اما این موضوع را نیز باید در نظر گرفت که افراد در میزان ریسک پذیری متفاوت هستند و از طرف دیگر هر چه هوش و عقل افراد بیشتر باشد میزان ریسک پذیری و قدرت خطر کردن آن ها کمتر می شود . داشتن هیجان در زندگی لازم است اما با را های کم خطری نیز می توان آن را تجربه کرد .

تجدید نظر در گروه و محفل :

زمانی که می بینید فشار منفی دیگران و گروه ها بر روی شما زیاد است این حق انتخاب را دارید که گروه های دیگری نظیر گروه های ورزشی ، علمی ، تفریحی ، مدرسه و ... را برگزینید و یا با همان دوستان نزدیک و صمیمی خود گروهی فعال ، پر شور ، مفرح و موثر به وجود آورید و از خود حمایت کنید .