روانشناس کودک برای آگاهی والدین از نحوه ی بروز رفتار در کودکان سه عامل مهم را معرفی می کنند. رشد و پیشرفت کودک از ابتدای بارداری تحت تاثیر آرایش ژنی ، محیط خانواده و فرهنگ گسترده ای است که بر خانواده حکم فرما ست. وراثت و محیط نقش مشترکی در شکل گیری رفتار کودکان و پیشرفت آن دارند. بر اساس مطالعات روانشناسی کودکان این دو عامل همراه با هم تعیین کننده ی رفتار های خاص ، مهارت ها ، طرز تفکر و توانایی های کودک هستند.

پاداش های تصادفی برای بد رفتاری

با بد رفتاری های کودکان چه کنیم ؟

طبق نظر دکتر روانشناس کودک ، رفتار کودک از همان ابتدا پیامد های محیطی به وجود می آورد. به عنوان مثال کودکان خیلی زود یاد می گیرند که گریه کردن موثر ترین روش برای نشان دادن پریشانی آنهاست. والدین نیز به سرعت می آموزند که اگر کودکشان گریه می کند باید پوشک خیس او را عوض کنند و یا به او غذا بدهند. بنابراین پیامد گریه کردن ، غذا دادن است. لبخند کودک اغلب باعث می شود که بزرگتر ها نیز به او لبخند بزنند، با او آرام صحبت بکنند و عاشقانه نوازشش کنند و یا او را در آغوش بگیرند. کودکان می آموزند که رفتارشان بسیار اهمیت دارد و به سرعت یاد می گیرند که این موثرترین راه برای تسلط بر اعمال دیگران است. مشاور روانشناس کودک رفتار های مطلوب و نامطلوب را تحت تاثیر پیامد هایی می دانند که خود به وجود می آورند. مطالعه ی دقیق رفتار کودکان توسط بهترین روانشناسان کودک در مرکز مشاوره کودک نشان می دهد که هر رفتاری یک پاداش نهفته دارد . عکس العمل های والدین و خواهران و برادران بزرگ تر می تواند به طور ناخود آگاه و تصادفی پاداشی در قبال رفتار بد و بی انضباطی باشد.

توجه اجتماعی

مشاوره کودکان در مورد والدین و کودکان و تربیت کودکان  که به طرق مختلف به یکدیگر توجه می کنند اشاره می کند ، به عنوان مثال با نگاه کردن ، خندیدن ، بغل کردن و بوسیدن ، اخم کردن ، شکلک در آوردن ، صحبت کردن ، فریاد زدن ، تهدید کردن ، روی دست ضربه زدن ، کتک زدن و غیره . مشاور کودک در ادامه بیان می کند که متاسفانه  بعضی از کودکان یاد می گیرند که مطمئن ترین راه برای جلب توجه والدینشان ، انجام دادن رفتار های نامناسب است . هنگامی که کودک رفتار های نامناسب از خود نشان می دهد و همیشه نیز مورد توجه قرار می گیرد ، این توجه می تواند پاداشی برای رفتار او باشد .

پاداش های مادی

روانشناس کودک خوب در مرکز روانشناسی کودک به این موضوع که بیشتر والدین گاهی اوقات مجبورند به خاطر خریدن اسباب بازی ، شکلات یا چیز های مورد علاقه ی کودکانشان با آن ها سر و کله بزنند ، اشاره می کند. مشاور کودکان کلینیک مشاوره کودکان انتخاب نو بیان می کند که تسلیم خواسته های کودک شدن ، خطرات زیادی در پی دارد.

 


 

پاداش های عملی

روش دیگری که والدین به طور تصادفی به رفتار بد کودکشان پاداش می دهند ، فراهم کردن فعالیت مورد علاقه کودک به عنوان پیامد رفتار بد است. به عنوان مثال ، بسیاری از والدین برای این که جنگ و جدال بچه ها بر سر اسباب بازی پایان دهند ، به طرق مختلف حواس آنان را پرت می کنند. اگر کودک نوپایی یکراست به طرف ماشین اسباب بازی کودک دیگری برود که در حال بازی کردن با آن است ، درست هنگامی که کودک به ماشین حمله می کند و آن را می قاپد ، مادرش ممکن است ، مداخله کند و بگوید : (( عزیزم نگاه کن مامان چی تو دستش است ؟)) و اسباب بازی دیگری به او نشان بدهد. اغلب برای پرت کردن حواس کودک ، والدین مجبورند به او زیاد توجه کنند و تلاش نمایند تا او را به اسباب بازی و یا فعالیت جدیدی علاقه مند سازند . مشاور کودک خوب کلینیک روانشناسی به خطرات بالقوه این روش اشاره می کند که شما با این کار این فرصت را از کودک می گیرید که یاد بگیرد نباید اسباب بازی بچه های دیگر را قاپ بزند. به علاوه ، پدر و مادر با توجه زیاد از حد به کودک و جانشین کردن یک فعالیت جالب تر ، به طور نا خود آگاه به رفتار بد او پاداش می دهند. نمونه دیگری از پاداش های عملی موقعی است که پدر و مادر آنقدر صبر می کنند تا کودک حوصله اش سر برود و شروع به غر زدن کند ، آن گاه تازه می نشینند و با او بازی می کنند ، در حالی که تا چند لحظه پیش اصلا به او توجهی نداشته اند. روانشناس کودکان در باره ی پاداش عملی دادن به رفتار هایی که نشاندهنده ی خستگی است ، ممکن است مشکلاتی به وجود آورد . بهتر است در ابتدا به غر زدن او خاتمه دهیم و سپس به دنبال فرصتی بگردیم تا کودک را با فعالیتی جدید سرگرم کنیم.