اختلالات مرتبط با استرس و تروما شامل اختلالاتی است که در آن ها قرار گرفتن در معرض یک واقعه آسیب زا یا پر تنش به عنوان تشخیص بیان می شود و آشفتگی روانی که به دنبال قرار گرفتن فرد در معرض واقعه آسیب زا یا پرتنش رخ می دهد، متغیر است. واکنش به این رویدادهای آسیب زا شامل اضطراب، ترس، فقدان لذت و ملال و برونی کردن خشم و پرخاشگری و .... است این دسته از اختلالات شامل استرس پس از آسیب، استرس حاد، دلبستگی واکنشی و مشارکتی بازداری نشده و سازگاری است که در ادامه به هر کدام از آن ها جهت آشنایی شما اشاره می کنیم. اما فراموش نکنید که خودتان نمی توانید تشخیص درست را بدهید و هرگز به روی خودتان برچسب نزنید و تشخیص و بررسی لازم را به متخصصان بسپارید.

اختلال استرس پس از آسیب:

طبق نظر مشاور روانشناس اختلال استرس پس از آسیب، دسته ای از اختلالات مرتبط با استرس و تروما است که ویژگی اساسی آن استرس و اضطراب شدید پس از یک رویداد آسیب زا مانند جنگ، تجاوز جنسی، تصادف شدید، فجایع طبیعی، مورد آدم ربایی قرار گرفتن ، شکنجه ، ابتلا به بیماری های سخت و تهدید کننده، شاهد اتفاق افتادن رویدادهای آسیب زا برای دیگران و سایر عواملی که جان فرد را تهدید می کند، می باشد. ترس و فشار روانی که پس از مواجهه با این رویداد ها در فرد به وجود می آید به قدری شدید است که کنترل شرایط از دست فرد خارج می شود. افراد مبتلا به این اختلال، رویداد آسیب زا را در رویاهای خود از نو تجربه می کنند که این حالات ممکن است حتی تا چند روز ادامه پیدا کند و در طی این مدت رفتار فرد به گونه ای است که گویی رویداد آسیب زا در حال رخ دادن است . زمانی که فرد مستقیما رویداد آسیب زا را تجربه می کند و یا فرد شاهد اتفاق افتادن رویداد آسیب زا برای کسی بوده است و یا این که زمانی که برای یکی از اعضای خانواده یا دوستان نزدیک رویداد آسیب زا اتفاق افتاده و یا تجربه کردن مکرر و قرار گرفتن در جزییات ناراحت کننده و یادآوری مکرر، غیر ارادی ، مزاحم و آزارنده رویداد آسیب زا و به دنبال ان درگیر شدن فرد با آشفتگی روانی شدید یا طولانی در رویارویی با نشانه های درونی یا بیرونی که نماد یا نشانه هایی از رویداد آسیب زا هستند. و تلاش فرد برای اجتناب پایدار از خاطرات، افکار و یا احساسات مربوط به رویداد آسیب زا و تلاش برای یادآوری های بیرونی است.

طبق مطالعات مشاوره ازدواج در این اختلال تغییرات منفی در شناخت ها و خلق در رابطه با رویداد آسیب زا که شامل نا توانی در یادآوری جنبه مهم از رویداد آسیب زا و باور ها و انتظارات منفی پایدار و افراطی درباره خود، دیگران و دنیا است. حالت های هیجانی منفی پایدار؛ سرزنش کردن خود و دیگران، ماهش چشمگیر علاقه و مشارکت در فعالیت های مهم، احساس جدایی یا بیگانگی از دیگران، ناتوانی پایدار در تجربه کردن هیجان های مثبت، رفتار تحریک پذیر یا فوران خشم، رفتارهای خود تخریبی، گوش به زنگ بودن افراطی، یکه خوردن شدید، اشکال در تمرکز فکر و آشفتگی خواب است.

اختلال استرس حاد:

ویژگی اساسی این اختلال بروز اضطراب شدید تا یک ماه پس از وقوع رویداد آسیب زا می باشد. و فرد در موقعیتی قرار می گیرد که احساس مرگ را تجربه می کند و دچار بهت زدگی و گیجی می شود و ادراک خوبی ندارد و احساس زمان و مکان را از دست می دهد و فرد تا ساعت ها از محیط پیرامون خود آگاهی نداشته وبرای مدتی حافظه خود را از دست بدهد و یا حس جدا بودن از خویشتن داشته باشد. اختلال استرس حاد معمولا بلافاصله بعد از یک رویداد آسیب زا بروز می کند و علائم آن پس از 3 روز تا یک ماه بهبود می یابد. 

اختلال دلبستگی واکنشی:

اختلال دلبستگی واکنشی، دسته ای از اختلالات مرتبط با استرس و تروما است که در آن کودک، ارتباط سالم با والدین و یا مراقبان اصلی خود برقرار نمی کند و دلبستگی مناسبی نسبت به آن ها ندارد و این اختلال زمانی به وجود می آید که نیازهای کودک نادیده گرفته می شود و یا پاسخ احساسی والدین به این نیاز ها کافی نباشد. غفلت اجتماعی و فقدان مراقبت مناسب یا مراقبت نا کافی و نابسامان طی دوره کودکی یکی از شرط ها مهم است.

اختلال مشارکت اجتماعی بازداری نشده:

این اختلال نیز در کودکان بروز پیدا می کند و ویژگی اساسی آن رفتارهای بیش از حد خودمانی در رابطه با غریبه ها می باشد. کودکان مبتلا به این اختلال در صورت عدم حضور والدین به دنبال آن ها نمی گردند و بدون هیچ شکی با غریبه ها بیرون می روند و توانایی ایجاد دلبستگی با مراقبان جدید را ندارند . شیوه های نادرست فرزند پروری، ترتباط ضعیف والدین یا مراقبان اصلی با کودک و عدم توجه والدین به نیازهای روانی و عاطفی کودکان از عوامل زمینه ساز بروز این اختلا هستند.

اختلالات سازگاری:

ویژگی اساسی این اختلال وجود نشانه های هیجانی و رفتاری نا متناسب با شدت عامل تنش زا است و این نشانه ها منجر به اختلال در عملکرد های اجتماعی و شغلی مشخص می شوند. این نشانه ها باید در عرض سه ماه بعد از وقوع عامل تنش زا شروع شوند و بیشتر از 6 ماه نباید تداوم داشته باشند. از جماله نشانه های هیجانی و رفتاری اختلال سازگاری می توان به خلق افسرده، اضطراب و رفتارهای پرخاشگرانه اشاره کرد. افراد مبتلا به این اختلال آستانه تحمل پایینی دارند و به سادگی عصبانی می شوند.

همانطور که می بینید وجود هر گونه رویداد آسیب زا در زندگی فراد ممکن است باعث تغییرات اساسی در شرایط و خلق فرد شود به این منظور سعی کنید نسبت به درمان آن اقدام کنید تا شرایط بهتری را درجهت داشتن سلامت روان و زندگی بهتر قدم بردارید. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید با مرکز مشاوره خوب در ارتباط باشید و با تشخیص از سوی آن ها درمان مناسب را دریافت نمایید.