همه ی ما تا کنون  حس شرم را تجربه کرده ایم و با ان رنج‌کشیده ایم و هیچ کسی نیست که ان را تجربه نکرده باشد. و یا کاری انجام دهد و پشیمان نشود. و به نظر می رسد این ها بخشی از شرایط انسانی است. حسی از شرم زمانی دست می دهد که فکر می کنیم دیگران ما را در موضع پایینی می بینند و همچنین ممکن است حسی از شرم درونی را تجربه کرده باشیم زمانی که این ویژگی ها را در مورد خودمان حس می کنیم .مشاور خانواده می گوید  غالبا احساس شما از شرم با سرزنش خود حتی حمله به خود همراه می باشد. در واقع خود سرزنشگری و خود درگیری  بر اساس شرم به عنوان مشکلات فراگیر جامعه به شمار می رود که بهزیستی و رضایت خاطر را به خطر می اندارد. این کار ها با شفقت در تضاد هستند و زمانی که کار ها اشتباه پیش می روند جایگزین احساس حمایت مهربانی برای خودمان می شوند. 

فراموش نکنید که ان چه که در مورد خودمان داریم سیستم های مغزی ما را تحریک می کنند بنابراین جایگزین کردن شرم و خود سرزنشگری با شفقت و درک مشفقانه مهم است و به شما کمک خواهد کرد که حرکتی رو به جلو در زندگی داشته باشید و باعث رشد جراتمندی در شما می شود. زمانی که ما درگیر انتقاد از خود نمی شویم این فکر به سراغ ما می اید که اطرافیان ما نیز به چشم انتقاد و سرزنش به ما نگاه می کنند . و این باعث شرمگینی ما می شود. نتیجه افکاری که از شرم  می ایند چیزی جز نا امیدی نخواهد بود و نا امیدی اغلب از تجربه تهدید به نا مطلوب و نا خواستنی بودن خود حاصل می شود.

مشاوران خوب یکی از مواردی که باعث اسیب پذیری ما در مقابل شرم می شود را معرفی می کند و آن این است که ما اغلب ایده های متفاوتی در ذهن داریم که چگونه می خواهیم باشیم و چگونه فطعا نمی خواهیم باشیم تفاوت بین خود ایده ال و خود واقعی شکاف نا امیدی ایجاد می کند و هر چقدر خود واقعی و خود نا مطلوب به هم نزدیک تر باشند شرم برای ما اسیب پذیر تر خواهد بود. و اگر نسبت به شرم اسیب پذیر باشیم موارد زیر ایجاد می شود که هیچ کدام مفید نیستند. 

حمله به خود:

در این جا ممکن است افکار مختلفی داشته باشیم مثل من کافی نیستم و با من خوب نیستم و …علاوه بر این خود گویی ها احساسات سرخوردگی خشم و گاهی تخقیر هم ظاهر خواهد شد .

حمله به دیگران:

شکاف نا امیدی باعث سرخوردگی ما می شود و پس از ان نسبت به اطرافیان تحریک پذیر یا حتی به ان ها حمله ور می شویم. 

تسلیم شدن:

مرکز مشاوره روانشناسی تاکید می کند که احساس بازندگی و افکار مرتبط با ان ممکن است بر ما چیره شوند مانند من هیچ کاری نمی توانم انجام دهم من  همیشه خراب کاری می کنم ، کارها هیچ وقت درست پیش نمی رود و در نتیجه ما احساس می کنیم که شکست خورده ایم و هیچ کار دیگری از دستمان بر نمی اید غیر از تسلیم و اگر خوب دقت کنیم این برای ما خوب نخواهد بود و بهتر است به جای سرزنش به فکر برخوردی با مهربانی با این مسائل باشیم. شما  در زندگی تان بدون نا امیدی  ، شکست، اشتباه موانع و چالش ها رو به رو خواهید شد .

حرکت به سوی شفقت به خود:

مشاوران خوب عقیده دارند که خیلی از محتویاتی که در ذهن ما هستندتحت کنترل ما نیستندو اگر چه برخی از افراد برداشت اشتباهی می کنند و می گویند که حالا که تحت کنترل ما نیست پس رفتارمان هم مهم نیست ولی این نگرش مشفقانه نیست. چرا که فقط خود ما هستیم که مسئولیت رفتارمان را به عهده  بگیریم و اقداماتی انجام دهیم. تا کارهایی بکنیم که موجب رنج خود و دیگران نشویم. پس راه شفقت اتخاذ مسئولیت و تلاش برای بهبود امور از طریق یادگیری و اصلاح اشتباهمان است. اگر غرق خود انتقادی و احساس خشم باشیم کمکی به ما نمی کند افرادی هستند که فکر می کنند خود انتقادی راه موثر برای موفقیتشان  است مثلا ممکن است بگوید اگر من به خودم غر نزنم نمی توانم کارهایم را انجام دهم ان ها به خودشان زور می گویند و انتقاد می کنند تا پیشرفت کنند. در برخی موارد ریشه ی این دیدگاه به دوران کودکی بر می گردد که والدین و معلمان به کارهای منفی کودک بیشتر از کار های مثبت توجه داستند و واکنش نشان می دادند در نتیجه کودک به منفی های خود توجه می کند و نقاط مثبتش را نادیده می گیرد و برای خودش ارزشی قائل نیست. ولی رها کردن خود انتقادی کمک بزرگی به خودتان خواهد بود. شفقت با خود رویکردی است که منبع و ریشه ی خود سرزنشگری را افشا می کند و باعث درک و شناخت ان می شود و اگر از مهربانی به جای خود سرزنش گری را رشد می دهد. به علاوه برای تبدیل خود سرزنش گری به مهربانی به خود به تمرین نیاز داریم اگر با مهربانی به مسایل نزدیک شویم به جای این که با خشم و سرزنش به ان ها تزدیک شویم ما فرصت های زیادی در زندگی کسب خواهیم کرد.  برای کسب اطلاعات بیشتر با مرکز مشاوره روانشناسی در ارتباط باشید.