نقش عبارت است از بر چسبی که با آن جایگاه و الگوهای رفتاری شخصی در جامعه معین می شود که بر اساس این تعریف می توان انواع نقش ها را تعریف کرد که عبارت است از :

نقش های محول : نقش محول را فرد بر حسب جنسیت ، سن ، نژاد یا سایر ویژگی ها دارا می شود . به عبارت دیگر نقش محول شیوه ای است که جامعه انتظار دارد نقش خود را آنچنان انجام دهیم . مثل نقش های خانواده .

نقش های اکتسابی :

طبق نظر مشاور خانواده خوب در کشور نقش های اکتسابی نقش هایی هستند که از هنگام تولد با انسان هستند و حذف آن ها ممکن نیست مانند فرزند بودن . 

انواع نقش ها در خانواده :

هر یک از اعضای خانواده با آن که یک نفر است ولی متناسب با شرایط خانواده دارای نقش های مختلفی می باشند . از این رو هرکسی باید بداند که چه نقشی دارد و وقتی که کسی نقشی را دارا شد چه وظایفی را خواهد داشت . برای این که با این نقش ها بیشتر آشنا شویم نقش هر یک از افراد خانواده را معرفی می کنیم .

نقش مرد در خانواده :

نقش شوهری :

نقش مرد خانواده در مقابل همسرش نقش شوهری است . طبق نظر بهترین روانشناس ازدواج ایران زمانی که کسی این نقش را داشته باشد نسبت به همسرش وظایفی را خواهد داشت . که می تواند شامل : تامین نیاز ها و رفاه همسر باشد مانند تامین منابع مادی ، خوراک ، پوشاک ، مسکن و کلیه هزینه های لازم برای زندگی همسر .دیگری بر آورده کردن نیاز های جنسی همسر است به طوریکه نیاز های او ارضا شوند . و همچنین نیاز های عاطفی همسر که او را دوست بدارد و به او ابراز محبت نماید . مکمل دانستن زن برای خود و فراهم آوردن زمینه ی رشد و ارتقا زن از موارد دیگر است زیرا که زنان نیز دارای استعداد ها و توانایی هایی هستند که شکوفایی آن ها شرایط و زمینه خود را می طلبد و همسرش باید او را در این مسیر یاری کند . همچنین بعد از ازدواج مرد باید متعهد باشد که تنها با همسر خود روابط جنسی داشته و از بر قراری رابطه با دیگر زنان پرهیز خواهد نمود . از موارد مهم دیگر تکریم و بزرگداشت زن می باشد و از هر گونه مقایسه با زنان دیگر ، بی احترامی ، توهین ، زیر سوال بردن شخصیت او پرهیز شود . مشورت گرفتن زن در امور خانواده نیز از موارد دیگری است که باید از سوی همسر انجام شود . آشنایی با حقوق زن یعنی حق رشد ، حق آزادی انتخاب شغل ، آزادی بیان و حق برخورداری از سلامت کامل جسمی ، روانی و اجتماعی که لازمه اش تغذیه ، خواب ، بهداشت و ....است و نیز امنیت ، مشارکت اجتماعی ، اشتغال و ..... از این دسته هستند .

نقش پدری :

مشاوران روانشناسی تلفنی تهران بیان می کنند که نقش مرد خانواده در مقابل یا نسبت به فرزند است و وقتی کسی این نقش را در خانواده پیدا می کند وظایفی را عهده دار می شود که شامل تامین نیاز های فرزند مانند مسکن ، خوراک ، پوشاک و هزینه ی تحصیل ، تامین نیاز های عاطفی و روانی فرزندان و تربیت مطلوب آن ها است . 

نقش زن در خانواده :

نقش همسری : نقش زن خانواده در مقابل مرد نقش همسری است و نسبت به او دارای وظلیفی می باشد که یکی از آن ها تامین نیاز های جنسی شوهر است . شادکامی زوجین با کیفیت رابطه ی جنسی آن ها ارتباط دارد و به دلیل اهمیت این موضوع زوجین باید نسبت به آن به تفاهم برسند . عدم توجه به آن می تواند مشکلات زیادی را به همراه داشته باشد . از موارد دیگر می توان به تامین نیاز های عاطفی شوهر اشاره کرد . همانطور که محبت کردن شوهر به زن مهم و اساسی است این عمل بر زن نیز ضروری است . امین شوهر بودن از این جهت که نزدیک ترین فرد به شوهر خود هستند و همچنین ارتقا بخشیدن شوهر و انطباق و همراه شوهر بودن و آشنایی با حقوق مردان می باشد .

نقش مادری :

مادر خانواده در مقابل فرزندان خود وظایفی دارد که انجام یا عدم انجام آن ها مدیریت خانواده را تحت تاثیر قرار می دهد مانند رسیدگی به امور تغذیه فرزندان ، رسیدگی به امور بهداشتی و آشنا بودن با اصول تربیت فرزند و آشنایی با مراحل رشد آن ها ، مسائل و مشکلات آن ها در مراحل رشدی ، ایجاد امنیت و آرامش و ... است . 

طبق مطالعات کلینیک انتخاب نو زنان و مردان دارای وظایف مشترکی نیز هستند که ارتباط با خانواده های یکدیگر ، آشنایی با تکنیک های تربیت فرزند و بر قراری و استمرار با کیفیت با یکدیگر است . به عبارتی بعد از درک ویژگی ها زوجین باید سعی کنند از یک رابطه مطلوب با یکدیگر برخوردار باشند . زوجین باید یک چارچوب رفتاری مناسب نسبت به هم برای استمرار ارتباط خود لحاظ نمایند . حمایت روانی طرفین از یکدیگر به هنگام رو در رو شدن با مشکلات ، پرهیز از بزرگنمایی خطا ها و اشتباهات یکدیگر و بسیاری از موارد دیگر بسیار پر اهمیت می باشد . در حالت کلی آموزش دیدن در خصوص مهارت های ارتباطی در زوجین و همچنیم تربیت فرزند برای استمرار خانواده مهم و ضروری می باشد .