علایم افسردگی در کودکان می تواند تحریک پذیری ، عصبانیت ، نوسانات خلقی و روحی و گریه ی زیاد باشد ، از سوی دیگر احساس بی کفایتی که کودک همواره بگوید مثلا من نمی توانم کاری را درست انجام بدهم و نا امیدی و غم و اندوه شدید همراه است . مشکل در مدرسه یا خودداری از رفتن به مدرسه ، کاهش عملکرد در مدرسه و افت تحصیلی و همچنین مشکل در تمرکز که هر عامل بیرونی کم اهمیتی می تواند باعث پرت شدن حواس او شود . طبق نظر متخصص افسردگی خوب دوری از دوستان و خواهر و برادر ، افکار خودکشی ، مشکل در خواب یا پرخوابی بیش از حد ، کاهش انرژی ، مشکلات گوارشی ، تغییر در اشتها ، کاهش وزن یا افزایش وزن که این علایم باید هر روز و دست کم در طی دو هفته به طور مستمر دیده شود تا بتوانیم بگوییم که کودک افسرده است . 

علت افسردگی چیست ؟

علت به وجود آمدن افسردگی در افراد بر حسب سن ، جنس و شرایط بیولوژیک آن ها متفاوت است . شایع ترین علل افسردگی شامل :

طبق نظر مشاوران تلفنی کشور سابقه ی خانوادگی و ژنتیک از مواردی است که از علل به وجود آمدن افسردگی می باشد ، اگر سابقه ی خانوادگی افسردگی و یا دیگر اختلالات خلقی وجود داشته باشد ، فرد بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی است . تروما یا آسیب دوران کودکی نیز می تواند به دلیل آن باشد ، برخی از وقایع بر نحوه ی واکنش بدن به ترس و شرایط پر استرس اثر می گذارد . تجربه ی اتفاق تلخ یا وحشتناک می تواند در آینده باعث بروز افسردگی شود . ساختار مغز از لحاظ فعالیت کم لوب فرونتال در مغز می تواند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهد . با این حال تحقیقات هنوز اثبات نکرده است که این اتفاق بعد از شروع علایم افسردگی رخ می دهد یا پیش از آن . همچنین داشتن برخی از مشکلات جسمی نیز می تواند فرد را در معرض خطر ابتلا به افسردگی قرار دهد . مثل : بیماری مزمن مانند سرطان ، ام اس ، مشکلات تیروئید ، بی خوابی ، درد مزمن ، اختلال بیش فعالی و کمبود توجه ، استفاده از مواد مخدر و یا داشتن سابقه ، کمبود برخی ویتامین ها در بدن ، مصرف برخی دارو ها می تواند باعث افسردگی شود .خلق کودکان مخصوصا در مقابل چندین عوامل استرس زای اجتماعی نظیر اختلافات خانوادگی مزمن ، سوء رفتار و غفلت و شکست های تحصیلی آسیب پذیر باشد . بسیاری از بچه های کوچک که به اختلال افسردگی مبتلا هستند قبلا مورد سوء رفتار یا غفلت قرار گرفته اند.و خانواده ی آن ها بار روانی اجتماعی بالایی دارد مانند بیماری روانی والدین ، سوء مصرف مواد یا فقر . کودکان افسرده ای که در محیط های نا مناسب زندگی می کنند اگر استرس آن ها کاهش یابد و یا از آن محیط دور شوند علایم افسردگیشان ممکن است که بهبود یابد. در مواردی ممکن است دلیلی بر علت افسردگی پیدا نشود . همچنین باید بدانیم که افسردگی بسته به شدت علایم ، می تواند به دسته های متفاتی تقسیم شود برخی از افراد آن را به صورت خفیف و موقتی و برخی دیگر آن را شدید و مداوم تجربه می کنند . و همچنین افسردگی به صورت دوره ای خود را نشان می دهد و ممکن است که شروع آن تدریجی باشد . 

طبق نظر روانشناسان مرکز مشاوره معروف اختلال افسردگی در کودکان دغدغه ی بهداشت عمومی می باشد زیرا اختلالاتی شایع بوده و منجر به عوارض بلند مدت در زمینه ی رشد شناختی اجتماعی و روانی فرد می شوند . این اختلال 3 درصد کودکان و 8 درصد نوجوانان را در بر می گیرد و بنابراین شناسایی زود رس و دسترسی به مداخلات مبتنی بر درمان شناختی رفتاری و دارو های ضد افسردگی اهمیت اساسی دارد . اختلال افسردگی در خانواده ها تکرار می شود این خطر در کودکانی که والدینشان افسردگی زود آغاز را تجربه کرده اند بیشتر است . 

آیا کودکان افسرده خودکشی می کنند ؟

اکثر کودکان و نوجوانان دچار اختلالات افسردگی نه اقدام به خود کشی می کنند نه خود را می کشند . اما کودکان دچارافسردگی شدید اغلب افکار خودکشی دارند و خود کشی همچنان جدی ترین خطر افسردگی اساسی است . با این همه بسیاری از کودکان افسرده حتی افکار خودکشی هم ندارند و بسیاری از کودکان و نوجوانانی که رفتار انتحاری نشان می دهند اختلال افسردگی ندارند .

درمان افسردگی کودکان چگونه خواهد بود ؟

برای درمان افسردگی کودکان آموزش روانی و مداخلات حمایتی برای انواع خفیف آن تاثیر گذار است . برای کودکان دچار افسردگی متوسط تا شدید یا دوره های عود کننده ی افسردگی اساسی همراه با تخریب قابل توجه و افکار یا رفتار های خودکشی فعال نیازمند دارو درمانی ، شناخت درمانی می تواند مفید واقع شود . ولی والدین باید بدانند که این درمان ها باید 6 ماه ادامه یابد در مدت کوتاه نتیجه ی مطلوب امکان پذیر نخواهد بود . طبق نظر بهترین متخصص وسواس مشاهده ی هرگونه رفتار متفاوت در کودک که قبل شاهد آن نبودید و یا تغییرات ناگهانی در خلق و خوی کودک نیازمند بررسی خواهد بود . زیرا که هر چقدر زود تر  نسبت به مشکلات رفتاری و اختلالات روانی کودک خود آگاه شوید درمان آن ها نیز نسبت به دوران دیگر نتیجه بخش تر خواهد بود و از شدت گرفتن آن و یا بروز مشکلات دیگر جلوگیری خواهد شد .