محققان نشان داده اند که کودکان زیادی که مشکلات رفتاری و عاطفی در سال های اولیه زندگی از خود نشان می دهند چنین مشکلات و رفتارهایی را در طول کودکی و بعد از آن حتی در نوجوانی و جوانی از خود نشان می دهند. سال های پیش دبستانی جز سال های تغییر و پیشرفت بسیار زیاد می باشد بنابراین برخی بی ثباتی ها در رفتار وجود دارد که باید مورد مراقبت قرار گیرند تا پایدار نشوند. 

مشکلات و اختلالات رفتاری در کودکان شامل چه مواردی است؟

طبق نظر بهترین مشاور مشکلات رفتاری و هیجانی در کودکان به دو قسمت تقسیم می شود که شامل مشکلات بیرونی و درونی هستند. مشکلات بیرونی رفتار های وابسته به عوامل بیرونی ، نافرمانی و رفتارهای ناسازگار است و مشکلات درونی بیشتر درونی هستند و وابسته به نگرانی، افسردگی و انزوا است. در ادامه به توضیح دقیق تر می پردازیم.

مشکلات بیرونی:

سه اختلال شناخته شده کلی وجود دارد که شامل اختلال بیش فعالی و نقص توجه، اختلال نا فرمانی مقابله ای و اختلال سلوک است. 

اختلال بیش فعالی و نقص توجه:

این اختلال نوعی اختلال پیشرفته عصبی در کودکی است و نیازمند وجود چندیدن نشانه قبل از سن دوازده سالگی است. و زمانی می توان گفت که کودک درگیر با این اختلال است که نشانه های گفته شده را در همه ی محیط ها نشان دهد و فقط در محیط خاصی نباشد. تشخیص این اختلال در دوران کودکی بسیار سخت است زیرا که کودکان در این سنین فعال هستند و تشخیص آن باید توسط فردی متخصص انجام شود. 

اختلال نافرمانی مقابله ای و سلوک:

اختلال نافرمانی مقابله جویانه به شکل حالت عصبی، کج خلقی، رفتار نافرمانی و یا انتقام جو است. نشانه های اختلال نا فرمانی مقابله جویانه می تواند در سال های پیش دبستانی شناسایی شود از طرفی اختلال سلوک یک الگوی تکراری در رفتار است که در آن حق دیگران یا قوانین یا هنجار اجتماعی عمده متناسب با سن فرد زیر پا گذاشته می شود. خشونت علیه انسان ها و حیوانات، تخریب اموال، فریب یا سرقت و ... است که تشخیص به موقع توصیه می شود.

مشکلات درونی:

ترس و اضطراب:

طبق نظر روانشناسان خانوادگی ترس یک سری از پاسخ های فیزیولوژیکی شدید در براب محرک خاصی است و یک پاسخ طبیعی به تهدید درک شده است. در کل ترس پاسخ محافظه کارانه و انطباقی نسبت به خطر است و فرد را آگاه می کند که خودش را نجات دهد. اما اضطراب مبهم است و پاسخ نسبت به تهدید خاصی نیست. ترس ها قسمت معمولی در رشد کودکان هستند و آن ها یاد می گیرند که خطر ها را پیش بینی کنند. و این پیش بینی به کودک انگیزه می دهد که هسار باشد تا از صدمه دیدن جلوگیری کند. هر کدام از ترس ها به سن خاصی مربوط می شود برای مثال ترس از غریبه ها و ... و همچنین کودکان در نحوه نشان دادن ترس ها و اضطراب ها تفاوت هایی دارند. مشکلات جسمی مانند سردرد ها، شکم درد ها معمولا در پیش دبستانی دیده می شود اما بچه های بزرگ تر درباره حس اضطراب خود صحبت می کنند. و همچنین کودکان بیشتر اضطراب خود را به شکلی نشان می دهند مثلا گریه زیاد، عصبانیت، بد خلقی، چسبیدن به والدینو ...

اختلالات اضطرابی:

فوبی ها بسیار متفاوت از ترس های کودکی است. چون نسبت به سن و دوران رشد کودک خیلی شدید تر هستند و ماندگاری آن ها نیز بیشتر است. و این ترس در مورد یک شی یا موقعیت خاص است. و اغلب از آن شی که ترسیده اجتناب می کند 

درباره بچه های کوچک تر نگرانی و اضطراب در مورد جدایی از فرد والد ئجود دارد و بیشتر در سنین اولین سال زندگی دیده می شود اما اگر این مورد بین بچه های بزرگ تر دیده شود می تواند نشانه اختلال اضطراب جدایی باشد. و در واقع زمانی که از والد خود جدا می شوند اضطراب بسیار زیادی را تجربه می کنند. و اغلب نگران هستند که آسیبی به آن ها وارد نشود و بیشتر سعی می کنند که در کنار والدشان باشند و کودکان سنین مدرسه سعی می کنند که از مدرسه بروند و پیش آن ها باشند.

اختلال اضطراب فراگیر:

کودکانی که این اختلال را دارند نسبت به مدرسه و ورزش نگرانی بیش از حد دارند و در واقع اضطراب و نگرانی بیش از حد به برخی از فعالیت ها و وقایع است.

اختلال اضطراب اجتماعی:

کودکان اضطراب شدید در محیط هایی که همسالانش باشد تجربه می کند و در کودکان به شکل گریه ، کج خلقی، چسبیدن به والدین ، جیغ کشیدن و یا عدم توانایی در حرف زدن خود را نشان می دهد . و معمولا این بچه ها نسبت به سایر همسالان خود دوستان کمی دارند.

سکوت انتخابی:

شکست در حرف زدن در موقعیت های اجتماعی خاص که انتظار می رود فرد حرف بزند مانند مدرسه .

 هر یک از اختلالاتی که مطرح کردیم برای تشخیص درست باید در طی مدت زمان معینی این نشانه ها وجود داشته باشند که بتوانیم بگوییم به اختلال خاصی درگیر است. اگر که در همین دوران آغازین مدرسه با هرگونه مشکل و رفتار نا مطلوب مواجه شدید سعی کنید که با فردی متخصص در کلینیک روانشناس مشورت نمایید و این موضوع را نادیده نگیرید زیرا عدم درمان آن ها تاثیر زیادی را به دروان نوجوانی و بزرگسالی خواهد گذاشت.