ما در زندگی خود به طور مداوم در حال حل مسئله هستیم برخی از این مسائل ساده هستند، ولی برخی دیگر به فعالیت های فکری پیچیده ای نیاز دارند مسائل مهم زندگی چنانچه حل نشده باقی بمانند استرس روانی ایجاد می کنند که در نهایت به فشار جسمانی منجر می شوند. توانایی حل مسئله ما را قادر می سازد تا به طور مؤثرتری مسائل زندگی را حل  کنیم برای حل مسئله  تشخيص علل مشکلات و ارزیابی دقیق آنها ،مصالحه برای حل تعارض و تشخیص راه حل های مشترک است.  

تحقیقات مرکز روانشناسی خوب نشان می دهد که هرچه فرد توانایی بیشتری در حل مسئله داشته باشد، به همان اندازه در زندگی خود موفق تر و سالم تر خواهد بود.

مهارت حل مسئله به افراد کمک می کند تا به صورت منطقی و منظم به حل مسائل و مشکلات خود بپردازند در حل مسئله باید به نکاتی توجه داشت.

 رویکرد صحیح نسبت به مسئله

برخی از افراد زمانی که با مشکل یا مسئله ای مواجه می شوند شروع به سرزنش دیگران می کنند. معمولاً این افراد اعتقاد دارند که انسان قوی در زندگی خود دچار مشکل نمی شود و روبه رو شدن با مشکلات نشان دهنده ضعف و ناتوانی است.   و اگر مشکلی وجود دارد حتماً مقصری هم وجود دارد باید مقصر را پیدا و تنبیه کرد. مشکلات یا برخی اعتقاد دارند بعضی از مشکل ها را نمی توان حل کرد. نکته مهم آن است که همه باورهای گفته شده اشتباه هستند و باعث می شود حل مسئله موثر نباشد در فرایند حل مسئله اولین قدم آن است که نگرش درستی به مسئله داشته باشیم. یعنی با خود بگوییم روبه رو شدن با مسئله در زندگی یک امر طبیعی است و هر کسی در زندگی با مشکل روبه رو می شود مهم این است که بدانم حالا که با این مشکل روبه رو شده ام چه کار باید بکنم تا این مشکل حل شود.

 تعریف دقیق مسئله

طبق نظر روانشناس خانواده یکی دیگر از مراحل مهم حل مسئله که گاهی مورد غفلت قرار می گیرد مرحله تعریف دقیق مسئله است. در واقع تا صورت مسئله به درستی روشن و آشکار نباشد نمیتوان آن را حل کرد مشکلات به صورت مبهم و کلی برای حل مسئله کافی نیست بلکه باید دقیقاً روشن کرد که مشکل چیست و چرا به وجود آمده است در بیشتر مواقع مشکلات روشن و قابل تشخیص نیست و فرد باید تلاش کند تا بتواند دقیقاً ابعاد مشکل یا مسئله را تعریف کند.

پیدا کردن راه حلهای متعدد و فراوان 

در این مرحله فرد باید تلاش کند تا برای مسئله راه حل های متعددی به دست آورد. در این مورد لازم است فرد از تکنیکی به نام بارش فکری استفاده کند به این معنا که هر راه حلی که به ذهنش می رسد را روی کاغذ بنویسد حتی راه حل های غیرمفید  برای پیدا کردن راه حلهای زیاد و متنوع فرد باید از منابع اطلاعاتی زیادی استفاده کند یعنی هر چه فرد اطلاعات زیاد و متنوعی در رابطه با مشکل خود به دست آورد راه حلهای بیشتری به ذهن او می آید. یکی از منابع اطلاعات می تواند افراد متخصص و با تجربه در زمینه همان مسئله باشد.

 

 ارزیابی و انتخاب راه حل ها بعد از این که فرد راه حل های زیادی به دست آورد آنها را ارزیابی کند مهم آن است که هر کدام از راه حل ها ارزیابی و بررسی و سنجیده شود .

 اجرای راه حل ها

مشاور روانشناس می‌گوید بعد از انتخاب بهترین راه حل مراحل اجرای آن باید قورت بگیرد. بهترین راه حلها اگر اجرا نشوند، فایده ای نخواهند داشت راه حل ها را برای حل مسئله به ترتیب اولویت باید اجرا کرد اگر از یک راه حل امکان برطرف شدن مشکل میسر نشد، نباید ناامید شد بلکه باید راه حلهای دیگر را امتحان کرد. 

والدین و‌کودکان و حل مسئله 

والدین باید برای تقویت مهارت حل مسئله در فرزندان اقداماتی انجام دهند از جمله کمک کنند تا فرزندان به کسب توانایی مهارت حل مسئله در زندگی خود بیشتر احساس نیاز کنند.  برای تقویت مهارت حل مسئله در فرزندان باید به خصوصیات شخصیتی احساسی و رفتاری آنان به طور ویژه توجه کنند. همچنین در طرح حل مسئله به شرایط زمان و مکان نیز توجه داشته باشند که آیا شرایط برای بیان آن مسئله آماده است یا خیر. والدین از طریق همدلی با فرزندان می توانند آنان را در حل مسئله کمک کنند.

 برای حل مسئله ضروری است اطلاعات دقیق و لازم را از منابع مطمئن به دست آورند. وبا ایجاد باور و نگرش مثبت در فرزندان می توان در حل مسئله موثر واقع شد. اگر  فرزندان برای حل مسئله از آنها کمک خواستند، بلافاصله راه حل ارائه نکنند، بلکه ابتدا از او بپرسند خودت چه راه حل هایی به ذهنت می رسد و بعد به صورت غیر مستقیم او را در حل مسئله یاری کنند. از طرح مسئله از سوی فرزندان استقبال کنند.و  از به کار بردن جملاتی مانند مشکل خودت است و به من ربطی ندارد خودداری  کنند  واگر اجازه دهند فرزندان پاسخ سؤالاتشان را خود کشف کنند در سنین بالاتر توانایی حل مسئله در آنها قوی تر خواهد بود.برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید از فردی متخصص در مرکز روانشناسی خوب کمک و راهنمایی دریافت نمایید.